Smrt u Veneciji (La Morte a Venezia), 1971, jedan je od najpoznatijih filmova slavnog italijanskog režisera Lukina Viskontija.

Film je rađen po noveli Tomasa Mana Smrt u Veneciji. Govori o starijem umetniku, kompozitoru, koji dolazi u Veneciju ne bi li prebrodio ličnu krizu. Tamo upoznaje prelepog četrnaestogodišnjeg dečaka i prema njemu razvija specifična osećanja. Opsednut njegovom mladošću i izgledom, odlučuje da ostane u Veneciji iako kolera uveliko vlada.

U završnoj sceni filma, kada glavni junak umire od kolere, javlja se muzika iz V simfonije Gustava Malera, čuveni IV stav adagietto, pisan samo za gudače. Adagietto je komponovan kao ljubavna pesma Almi Maler. Postoji čak i tekst koji je Maler napisao a glasi:

“How much I love you, you my sun, I cannot tell you with words.
I can only lament to you my longing and love.”

“Koliko te samo volim, moje sunce, ne mogu ti to reći rečima.
Mogu samo tugovati za tobom moja čežnjo i voleti te.”

Mišljenja sam da ne postoji bolja muzika koja bi opisala osećanja zaljubljenog čoveka, čoveka na samrti – raskošne emocije, previranja, preispitivanje, suočavanje i na kraju smiraj.

Lukino Viskonti (Luchino Visconti di Modrone,1906-1976) bio je italijanski pozorišni, operski i filmski režiser i smatra se jednom od najvažnijih ličnosti italijanske kinematografije u 20. veku. S obzirom da je imao aristokratsko poreklo i titulu grofa, u svojim filmovima je opisivao život aristokratije, iako je za vreme drugog svetskog rata postao član KP Italije. Bio je poznat po otvorenom iskazivanju homoseksualnosti. Najpoznatiji njegovi filmovi su Smrt u Veneciji, Gepard i drugi.

Gustav Maler (Gustav Mahler, 1860-1911) bio je austrijski kompozitor i dirigent. Za života je bio poznat kao jedan od vodećih orkestarskih i operskih dirigenata. Iako njegova muzika nije bila prihvaćena u muzičkim krugovima toga vremena, nakon smrti je postao jedan od vodećih kompozitora poznog romantizma. Bio je u braku sa čuvenom Almom Šindler (kasnije Maler). Najpoznatija njegova dela su simfonije koje se u današnje vreme često izvode i njihove izvedbe su postale pitanje prestiža u muzičkom svetu.

Piše: Aleksandra Popović